Zespół Szkolno-Przedszkolny w Strykowie

Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Walki z Depresją. Depresja to zespół zaburzeń psychicznych, który może dotknąć każdego, w dowolnym wieku i pod każdą szerokością geograficzną. W 2022 roku w Polsce na depresję chorowało aż 4 mln osób, w tym aż 20 proc. w grupie młodzieńczej, 2 proc. dzieci w grupie 6-12 lat i 1 proc. dzieci w wieku przedszkolnym. Według WHO, do roku 2030 depresja będzie najczęściej występującą chorobą na świecie.

Czym jest depresja?

Depresja należy do grupy zaburzeń afektywnych, czyli zaburzeń nastroju. Osoby cierpiące na depresję odczuwają długotrwałe obniżenie nastroju, objawiające się poczuciem smutku i pustki, ciągłego zmęczenia, zobojętnienia, bezradności, lęku, niską samooceną, pesymizmem oraz dolegliwościami somatycznymi: spowolnieniem ruchowym, bólami głowy, utratą apetytu i zmianą wagi ciała, nadmierną sennością, zmniejszeniem libido, nasileniem chorób współistniejących.

Depresja, tym różni się od chwilowych kryzysów, że nieprzerwanie utrzymuje się przez dłuższy czas i negatywnie wpływa na codzienne funkcjonowanie, powoduje zaniedbywanie dotychczasowych obowiązków (praca, nauka) i czynności dnia codziennego (żywienie, higiena osobista, kontakt z rodziną) oraz porzucenie zajęć przynoszących radość i relaks.

Depresja u młodzieży i dzieci

Młodzież, jak również dzieci, znajdują się w grupie wysokiego ryzyka zachorowania na depresję.

Objawy depresji u rosnących dzieci i dojrzewających nastolatków, takie jak wycofanie społeczne, złość, agresja czy spadek koncentracji, łatwo zbagatelizować, myląc je ze zmianami emocjonalnymi i psychologicznymi, wahaniami nastroju występującymi podczas rozwoju układu nerwowego i kolejnych faz dorastania.

Nieleczona depresja może doprowadzić do prób samobójczych. Potwierdzają to statystyki. Komenda Główna Policji podała, że w roku 2022 w Polsce zanotowano 2032 prób samobójczych dzieci i młodzieży w wieku 7-18 lat (czyli aż o 150 proc. więcej niż w roku 2021), z czego 150 prób zakończyło się zgonem. Według policji, głównymi przyczynami prób samobójczych są zaburzenia psychiczne, w tym depresja, kłopoty w domu oraz mobbing w szkole. Do czynników sprzyjających depresji wśród młodego pokolenia zalicza się także izolację rówieśniczą, naukę zdalną w okresie pandemii Covid-19, uzależnienie od internetu oraz niepokoje związane z wojną w Ukrainie i sytuację migracyjną.

Polecam obejrzeć zamieszczone poniżej filmy:

Link do filmu: Jestem przezroczysty: https://www.youtube.com/watch?v=Otsrbl8LbPY

Link do filmu "Znikające dzieci, nastoletnia depresja": https://www.youtube.com/watch?v=gAdMVDVWYlQ

Afektywne objawy depresji:

• przygnębienie,
• smutek,
• poczucie pustki i bezradności,
• utrata zainteresowania tym, co dotychczas ciekawiło,
• zanik odczuwania przyjemności (zarówno zmysłowej, cielesnej, jak i emocjonalnej, intelektualnej czy duchowej) i radości (tzw. anhedonia),
• zniechęcenie,
• poczuciu beznadziejności,
• apatia.

Poznawcze objawy depresji:

• negatywne myślenie o sobie (nieproporcjonalny krytycyzm),
• negatywne myślenie o najbliższych osobach (nieproporcjonalny krytycyzm),
• irracjonalne i wyolbrzymione negatywne postrzeganie świata.

Behawioralne objawy depresji – mogą przyjąć formę nadmiernego spowolnienia, jak w przykładach poniżej lub nadmiernego pobudzenia:

• spowolnienie chodu,
• efekt opadających oczu i ust,
• ograniczanie słów w wypowiedziach, długie pauzy między wypowiadanymi wyrazami,
• monotonny ton głosu,
• unikanie kontaktu wzrokowego,
• lęki.

Somatyczne objawy depresji:

• brak energii,
• zaburzenia snu,
• zaburzenia apetytu.

Osoby znajdujące się w kryzysie psychicznym i potrzebujące fachowej porady, wsparcia lub innej formy pomocy, mogą skorzystać z jednej z bezpłatnych infolinii pomocowych, czynnych całą dobę, przez 7 dni w tygodniu:

• Kryzysowy telefon zaufania: 116 123
• Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży: 116 111
• Ogólnopolski telefon zaufania dla osób LGBTQ+: 22 628 52 22
• Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie: 800 120 002
• Całodobowy telefon zaufania Rzecznika Praw Dziecka: 800121212
• Antydepresyjny Telefon Zaufania: (22) 484 88 01 (Fundacji ITAKA)
• Całodobowa Linia Wsparcia dla osób w kryzysie psychicznym: 800 70 2222
• Telefon zaufania dla dzieci: 116 111 (Fundacja "Dajemy Dzieciom Siłę")
• W Poznaniu w nagłych sytuacjach można zadzwonić do Miejskiego Centrum Interwencji Kryzysowej: 61 835 48 65 lub 61 835 48 66 

Wsparcie można znaleźć również w internecie, m.in. na stronach takich jak: 

• Życie warte jest rozmowy: pl
• Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę: pl
• Twarze depresji: pl

Po bezpłatną pomoc psychologiczną i fachowe wsparcie w sytuacji kryzysu psychicznego można zwrócić się do specjalistów również za pośrednictwem czatu lub e-maila, m.in. na poniższych stronach internetowych:

• SOS Czat dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka
• Platforma wsparcia, przeznaczona dla osób doświadczających kryzysu psychicznego, emocjonalnego, ekonomicznego czy prawnego 116SOS.pl
• Specjalista portalu Życie warte jest rozmowy
• Czat / kontakt e-mail ze specjalistą Centrum Wsparcia dla Osób Dorosłych w Kryzysie Psychicznym
• Specjalista Telefonu Zaufania dla Dzieci i Młodzieży 116 111

Bezpośrednią, specjalistyczną pomoc można uzyskać korzystając z jednej z wymienionych niżej placówek publicznego systemu ochrony zdrowia / interwencji kryzysowej:

1. Leczenie szpitalne – w szpitalach psychiatrycznych, oddziałach psychiatrycznych w szpitalach ogólnych, zakładach opiekuńczo-leczniczych o profilu psychiatrycznym, ośrodkach leczenia uzależnień, a także innych zakładach leczniczych, które sprawują całodobowo opiekę psychiatryczną lub odwykową, w ramach NFZ, do których można się zgłosić po pomoc w ostrym kryzysie psychicznym zagrażającym życiu. Tu znajdziesz mapę z adresami m.in. szpitali psychiatrycznych, oddziałów klinicznych i oddziałów psychiatrycznych w szpitalach ogólnych.
2. Leczenie środowiskowe – w placówkach opieki zdrowotnej udzielających pomocy psychiatryczno-psychologicznej w trybie ambulatoryjnym, w ramach NFZ. Tu znajdziesz mapę centrów zdrowia psychicznego w całej Polsce.
3. Leczenie dzieci i młodzieży – różne formy pomocy psychiatryczno-psychologicznej dla dzieci i młodzieży dostępne w ramach NFZ. Tu znajdziesz wykaz ośrodków środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej.
4. Ośrodki interwencji kryzysowej – w nich także można uzyskać bezpłatną pomoc w sytuacji kryzysowej, m.in. psychologiczną, prawną i socjalną. Tu znajdziesz listę Ośrodki Interwencji Kryzysowej w całej Polsce.

Z bezpłatnej pomocy psychologicznej i psychiatrycznej w Poznaniu mogą skorzystać m.in. młodzi ludzie (w wieku 11-14 lat), którzy zmagają się z zaburzeniami lękowymi i depresyjnymi. Fundacja Akme przygotowała dla nich grupę terapeutyczno-rozwojową, prowadzoną metodami terapii tańcem i ruchem. Może ona pomóc dzieciom, które doświadczają trudności w relacjach społecznych, mają problemy z wyrażaniem emocji, czują nasilony lęk lub smutek. Zajęcia są bezpłatne, finansowane przez Miasto. Sesje odbywają się w poniedziałki 18:30-19:30 przy ul. Bolka 8 (Naramowice). Zarejestrować można się za pomocą formularza. 

Pełny wykaz ośrodków działających na terenie województwa wielkopolskiego dostępny jest na stronie: nfz-poznan.pl. W serwisie terminyleczenia.nfz.gov.pl można znaleźć najbliższe wolne terminy wizyt u specjalistów. Ważne informacje można też znaleźć w wydawanym przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej "Kryzysowniku" - zawiera on m.in. wskazówki, jak rozpoznać sygnały nadchodzącego kryzysu psychicznego oraz informacje o tym, w jaki sposób towarzyszyć osobie cierpiącej oraz gdzie zwrócić się o pomoc.